![]() |
مراجعین به مطب از لحاظ تعداد در این تصویر نمایش داده شده اند. بیشتر بیماران ( به شرط مراجعه در سن مناسب) با بیان بعضی راهکارهای پیشگیرانه در ارتباط با متخصص دندان پزشکی کودکان بصورت دوره ای مراجعه و تا حد امکان شروع درمان به زمانی موکول می گردد که تاخیر در آن جایز نباشد. این ایده در طول نزدیک به سه دهه تجربه آموزشی و کلینیکی باعث شده بیمارانی که در بیمارانی که بطور مرتب تحت ویزیت دوره ای قرار می گیرند، نیاز به جراحی به حداقل برسد. البته این نسبت در بیمارانی که در سنسن بالا مراجعه می نمایند مصداق ندارد و تشخیص در آنها بر اساس وضعیت موجود بوده و در مواردی راهی جز درمان جراحی نداریم ( بعضی از بیمارانی که با تشخیص اوّلیه ضرورت جراحی مراجعه می کنند نیز در این مطب بدون جراحی درمان می شوند). ضرورت انجام جرّاحی چیست؟ به عبارت ساده تر، چرا باید جراحی را پذیرفت؟ در یک جمله باید گفت تنها راه حصول یک سیستم دندانی با عملکرد صحیح، زیبا و سالم در این گروه از بیماران، قبول انجام جراحی است. مسلّما این درمان در بهبود ظاهری بیمار، بهبود تکلم ، احیانا بهبود تنفس بیمار نیز نقش ایفا می کند. جدای از این نتایج، بعد از جراحی باید انتظار بهبود در خیلی از روابط اجتماعی، تحصیل، کسب و کار را داشت. در سالهای درمان بیماران شاهد تغییرات زیادی در کیفیت زندگی افراد بعد از جراحی بوده ام. چه گروهی از مراجعین مطب نیاز به درمان جراحی – ارتودنسی دارند؟ بیماران نیازمند درمان ترکیبی جراحی- ارتدنسی می توانند با مشکلات متعددی جهت درمان مراجعه نمایند. این گروه دراکثر موارد در سنین بالاتر از هجده سال قرار می گیرند.( البته مواردی اندک نیز در سنین پایین تر از هجده سال وجود دارند.) ولی قبل از معرفی گروه های نیازمند این نوع درمان، بحثی علمی را باید به زبانی ساده ارائه نمایم. در حالت کلی و صرف نظر از مشکل اسکلتی موجود، بیماران نیازمند جراحی در دو وضعیت متفاوت جهت مشاوره مراجعه می نمایند:
- بدن ما برای حفظ وضعیت داخلی خود فرآیندهای محافظتی خاصی دارد. برای مثال اگر از نیروهای قابل قبولی استفاده نماییم، دندان به سادگی از محیط استخوانی خود خارج نمی شود. بدن با افزایش استخوان در مسیر حرکت دندان از این واقعه جلوگیری بعمل می آورد که به آن (Homeostasis) می گویند. این پدیده در محدودۀ خاصّی عمل می کند. - در هنگامی که یک مشکل اسکلتی وجود دارد، گاهی حرکات دندانی خاصی رخ می دهد که منجر به مخفی شدن مشکل اسکلتی موجود می گردد. این مجموعه وقایع باعث "جبران" (Compensation) مشکل اسکلتی می گردد. این "جبران" در بعضی موارد درصد بالایی از مشکل اسکلتی را می پوشاند و در بعضی موارد درصد پایین تری. - بعلاوه، دندان ها را نمی توان به هر میزان که بخواهیم حرکت دهیم. حرکت دندان ها توسط نیروی ارتدنسی در محدوده ای تعریف شده میسر است. درمان های ارتوپدی فک نیز در سنین خاصی مورد تجویز دارند. ذکر این مقدمه را جهت ادامه بحث از این جهت ضروری دانستم که بیان کنم گاهی با بیمارانی مواجهیم که حرکات دندانی تا حد زیادی از مشکل اسکلتی موجود را مخفی نموده است. توضیح نیاز جراحی در این گروه تا حدودی مشکل و در پاره ای موارد بسیار دشوار است. تکیه بر این موارد می تواند توضیح مطلب را تا حدودی ساده تر کند. آغاز درمان در این گروه از بیماران می تواند موجب تشدید وضعیت و ظاهرا بدتر شدن مشکل گردد. باید توضیح داد که ( لااقل به بیان بسیار ساده ) یکی از اهداف درمان ارتدنسی قبل از ارجاع بیمار جهت انجام جراحی عبارت است از حذف حرکات جبرانی انجام شده. گروههای نیازمند درمان ترکیبی ارتدنسی و جراحی1: انحراف فکین از حالت رشد طبیعی2: اختلال ارتباط جلو و عقب بودن فکین نسبت به هم بیش از موارد قابل جبران در افراد بزرگسال |
![]() |
3: اختلال ارتباط عمودی فکین نسبت به هم بیش از موارد قابل جبران در افراد بزرگسال. 4: اختلال متوسط تا شدید بعد عرضی در دو فک 5: اختلال در فرم چانه (کوچکی یا جلوزده بودن) |
![]() |
6: لبخند های نازیبا به دلیل دیده شدن لثه به مقدار زیاد در سنین بالا |
![]() |
7- لبهایی که در حالت معمول از هم فاصله زیادی دارند و با زحمت به هم می رسند. 8- اختلالات مفصل گیجگاهی – فکی 9- ضربات وارده به صورت در تصادفات |
درمان در این گروهها یک درمان تیمی بوده علاوه بر نیاز به تجربه و علم کافی، نیازمند تعامل سازنده با جراح محترم فک و صورت دارد.از دیگر اعضای این تیم، فیزیوتراپیست (که در زمینه فک و صورت تجربه کافی داشته باشد)و برحسب مورد متخصص مشاوره ، گفتاردرمان و... می باشند. |
لازم به ذکر است جراحی، درمان ارتودنسی بیمار را به دو بخش قبل و بعد از جراحی تبدیل می نماید که کاملا به هم مرتبط بوده و نباید بین آنها وقفه ای رخ دهد |
مراحل کار |
این حق بیمار است که قبل از ورود به درمان، مراحل آنرا به وضوح بداند و در زمان کافی تصمیم خود را بگیرد. |
آغاز درمان ارتدنسی- جراحی بدون چنین تصمیم قطعی از طرف بیمار نه تنها مفید نیست بلکه می تواند مضر باشد. |
به بیان ساده نمی توان پذیرفت که « ما درمان را آغاز می کنیم و در طی مراحل به تصمیم نهایی خواهیم رسید». |
ارتودنسی قبل از جراحی |
صرف نظر از نوع درمان، به بیمارانم آموزش می دهم که در این مقطع زمانی نوع درمان تغییر می کند و از وسایل ثابت به وسایل متحرک (پلاکهای ساده) یا نوعی خاص از وسایل ساده که به دندانها می چسبد (اسپلینت) تغییر می کند. اهمیت این مرحله از دید من به اندازه مرحله قبلی است. |